Brief van Edouard Carmignac Edouard Carmignac schrijft over actuele economische, politieke en maatschappelijke aangelegenheden.

   Geachte heer, geachte mevrouw,

      De huidige pandemie boezemt door de hevigheid, de omvang en de onzekerheid over de duur ervan buitengewoon veel angst in. Ook laten tal van waarnemers met een vaak twijfelachtige deskundigheid zich verleiden tot tal van alarmerende voorspellingen, die eerder getuigen van hun ideologische vooroordelen dan van een weldoordachte toekomstanalyse. Onder populisten klinkt de roep om een herevaluatie van de globalisering, milieuactivisten pleiten voor een groene economie als ultieme bolwerk tegen het risico van verspreiding, en dan zijn er natuurlijk nog de marxisten, vaak ontmaskerd maar nog steeds niet ontmoedigd, die aankondigen dat het nu toch echt gedaan is met het kapitalisme.

   Was de globalisering verantwoordelijk voor de Spaanse griep van 1918, of voor de pest ... in 1350?! Het vliegverkeer is ontegenzeggelijk een verspreidingsfactor, maar kunnen we ons voorstellen dat het massatoerisme van de aardbodem verdwijnt? Of dat onze Britse vrienden onze zonovergoten Middellandse Zeekusten plots inruilen voor het waterige zonnetje van de Engelse Rivièra? Nu we toch bezig zijn, waarom zouden slecht bij elkaar passende koppels door deze langdurige lockdown niet tot de conclusie komen dat trouw een deugd is?

   Ik zie het anders. Zoals Lenin al had aangetoond, verloopt de geschiedenis van de mensheid niet in een rechte lijn, maar met horten en stoten. Deze pandemie heeft ons verrast en zal nog meer verrassingen in petto hebben als versneller van de geschiedenis. We lijden dan ook niet onder te veel, maar onder te weinig globalisering. Wel moet de globalisering beter gecontroleerd worden en gepaard gaan met meer solidariteit. Is het zigzagbeleid van de opperpopulisten Donald Trump en Boris Johnson inzake Covid-19 niet meelijwekkend en uitermate pijnlijk voor hun volk? Had het Westen er niet beter aan gedaan lering te trekken uit hoe China en Zuid-Korea de epidemie hebben bestreden? Hadden we niet al eind januari een wereldwijd plan voor de productie van mondkapjes kunnen opstellen? Los van deze crisis is het absoluut noodzakelijk om het risico op een epidemie te beperken. Er wonen heel veel mensen op onze mooie planeet, en we moeten ons bewust worden van onze kwetsbaarheid. Ook moet de Wereldgezondheidsorganisatie de beschikking krijgen over middelen om het risico van een epidemie te beheersen, maar ook om de nationale onderzoeksplannen voor de bestrijding van virussen te coördineren.

   Doordat ze vooral de zwaksten treft, moet deze crisis aanleiding vormen voor een groot vertoon van financiële solidariteit. In de rijke landen is het zaak de koopkracht van de minst bedeelden te behouden. In Europa nemen de Noord-Europese landen met hun steun voor de landen in Zuid-Europa een voorschot op de langverwachte communautarisering van de overheidsschulden. Tot slot moeten de ontwikkelde landen de diepgaande ontwrichting van talloze opkomende economieën, en van Afrika in het bijzonder, aangrijpen om, in hun eigen belang, laatstgenoemde te hulp te komen.

   Wat betekent dit voor de beleggingsvooruitzichten? Het aanbrengen van deze solidariteitsnetten kost veel geld. Deze kosten worden mede gefinancierd doordat centrale banken het gros van de uit de pan rijzende staatsschulden opkopen. Het scenario van een universele nulrente, gekoppeld aan een depreciatie van staatsobligaties en valuta's, die we precies een jaar geleden al aankondigden, wordt sneller dan verwacht werkelijkheid. De prioriteit van obligatiebeheer verschuift dan ook van rentebeheer naar het beheer van kredietrisico's, in zowel de publieke als de particuliere sector. Ook het beheer van wisselkoersrisico's zal weer in ere hersteld worden, waardoor vooral de ultieme referentievaluta, goud, in trek zal zijn bij beleggers. Wat aandelenbeheer betreft, versterkt deze crisis tevens de thema's die ten grondslag liggen aan onze keuzes. We zijn momenteel gedwongen om een steeds groter deel van onze activiteiten online te verrichten: werk, boodschappen, betalingen, spelletjes, medische consulten enz. De gezondheidszorg, sinds jaar en dag een gewaardeerde bondgenoot bij het verhogen van de levensverwachting, krijgt nu nog meer prioriteit. Ten slotte is China de grote winnaar van deze crisis. Het land heeft de crisis op eigen houtje bezworen en zijn productieapparaat in een benijdenswaardig tempo weer op gang gekregen. Terwijl nog niet duidelijk is wanneer de lockdowns in het Westen zullen worden opgeheven, dwingt de veerkracht van de Chinese gezondheidssector en industrie respect af.

   Ik hoop dat u zo min mogelijk last ondervindt van deze langdurige lockdown.

Hoogachtend,